Een vernieuwende kijk op het kantoor in gebiedsontwikkeling

Naast woningen en winkels hebben kantoren in toenemende mate een belangrijke rol in gebiedsontwikkelingen. Het kantoor als integraal en dynamisch onderdeel van een levendige plek. Maar kantoren zijn vaak niet de meest motiverende ruimtes. Beton, systeemplafonds, kille verlichting, slechte koffie. Dat moet en kan anders. En dát is precies wat AM nu neerzet met Reinventing the Office. Heijme van Gellecum is als ontwikkelingsmanager betrokken bij het realiseren van deze nieuwe generatie kantoren in gebiedsontwikkelingen die van waarde zijn voor mens en milieu.

Nieuwe communicatiemiddelen, andere opvattingen over de werk-privé-balans, files, en milieuoverwegingen hebben een enorme impact op ‘het kantoor’. Is er nog wel behoefte aan een kantoor? “Nou en of”, zegt Heijme. “De coronaperiode legde versneld bloot waar al veel langer behoefte aan is: vernieuwende kantoorgebouwen waarin meer aandacht is voor de behoefte van mensen.” Daarbij is het hoog tijd om kantoorgebouwen te verduurzamen. Te zorgen dat deze gebouwen geen energie wegnemen van de aarde, maar juist teruggeven.

Het draait om meer dan werken

Als maatschappelijk gedreven gebiedsontwikkelaar, realiseerde AM al lang voor corona omgevingen, gebouwen en kantoren die gezonder, duurzamer en socialer zijn. Heijme: “De pandemie heeft vooral bevestigd dat de weg die wij ingeslagen zijn, de juiste is. Als gebiedsontwikkelaar weten we hoe we wonen, recreëren, werken en sporten succesvol samen kunnen brengen. In onze kantoorgebouwen draait het niet meer alleen om werken. We ontwerpen vanuit de gebruiker, de mens. Zodat mensen liever naar kantoor komen dan thuis in hun werkkamer. Bovendien nemen we onze verantwoordelijkheid als het gaat om het klimaat. AM wil klimaatpositief zijn in 2035Gelukkig zien we dat beleggers en bedrijven, voor wie we onze kantoren ontwikkelen, ook hun verantwoordelijkheid nemen. Ze zijn toegewijd om de duurzaamheidsdoelen, die Europees bepaald zijn, te halen en zo te voldoen aan de ESG (environment, social, gouvernance)-criteria.” Hierover later meer. Eerst terug naar de mens. Hoe zorgt AM dat kantoren hun medewerkers inspireren? 

Een écht sociaal, gezond en groen gebouw heeft alles wat maakt dat je er wilt verblijven, werken of wonen.

Niet afgesloten van de omgeving, maar in verbinding

Heijme schetst een beeld van een kantoorgebouw in een gebiedsontwikkeling waar op de begane grond voorzieningen te vinden zijn, een interactieve plint zoals dat heet: “Denk aan een sportschool en een koffiebar. Ook bewoners uit de buurt of flexwerkers kunnen er terecht. Zo creëren we een dynamische omgeving waar mensen elkaar ontmoeten en inspireren.” Als geslaagd voorbeeld hiervan noemt Heijme het project Crossover op de Zuidas in Amsterdam dat AM samen met Equity Estate heeft ontwikkeld. Hij vervolgt: “Het ligt op de Kop van de zakelijke wijk Zuidas, maar ook vlakbij de stadswijk Rivierenbuurt. Het gebouw combineert kantoren voor ondernemers met woningen voor starters. In de plint is een restaurant te vinden, maar ook een kaakchirurg en een orthodontist. De plint maakt dus deel uit van de publieke omgeving en is niet strikt zakelijk.” Niet alleen sociaal moeten de kantoorgebouwen in de omgeving passen. Ook qua design en logistiek. “We werken met de beste architecten, zodat het gebouw met iconische architectuur ook iets toevoegt aan het gebied. Ideaal is daarnaast een locatie in de buurt van een OV-knooppunt. Mobiliteit is steeds belangrijker voor medewerkers. Mensen willen niet meer lang in de file staan om op hun werk of thuis te komen.” 

Geen productiefabriek, maar een energieopwekker

Heijme legt uit dat Reinventing the Office-gebouwen bijdragen aan gezondheid en welzijn: “Een écht sociaal, gezond en groen gebouw heeft alles wat maakt dat je er wilt verblijven, werken of wonen. Er zijn natuurlijk quick wins: een goed lunchrestaurant of een gym. Maar wij vinden dat er meer nodig is: daglicht, ruimte, luchtkwaliteit en een hoog voorzieningsniveau. Van zo’n gebouw profiteren zowel gebruiker als eigenaar. Medewerkers die zich gelukkiger en gezonder voelen, zijn ook gemotiveerder.” Hij noemt AM project Helix in Leidsche Rijn Utrecht als een geslaagd voorbeeld. Een super gezond kantoorgebouw aan de A2 met veel glas en hout. Je komt hier binnen in een centraal atrium waar via de glazen pui daglicht alle verdiepingen bereikt. Een opvallende gele spiraaltrap nodigt uit om te bewegen en verbindt alle etages met elkaar. Alle kantoorgebouwen van AM zijn Well gecertificeerd en de meeste ook BREEAM-gecertificeerd, legt Heijme uit. “Deze certificeringen hebben normen gesteld voor de gezondheid en het welzijn van de gebruikers van het gebouw. We hebben deze normen standaard ingebed in ons ontwerpproces.” 

Niet nemen van de aarde, maar teruggeven

Bij het ontwikkelen van kantoren in gebiedsontwikkelingen staat zoals eerder gemeld niet alleen de mens centraal. Duurzaamheid staat op een gedeelde eerste plaats. Gelukkig zijn beide belangen goed te verenigen. Een dakpark met meer groen bijvoorbeeld, zoals we nu bij een nieuw project in Utrecht doen. Goed voor de biodiversiteit, maar ook voor het welzijn van medewerkers. Een ander voorbeeld: “De Oude Rechtbank in Amersfoort die AM de komende jaren transformeert tot een levendig multi-tenant kantoorgebouw. Dit gebouw gaat straks meer CO2 opslaan dan het uitstoot. De projecten zullen voldoen aan de nieuwe normen van EU Taxonomie, een classificatie waaruit blijkt dat het vastgoed duurzaam is.” Heijme legt uit dat presteren op de Environmental, Social en Governance-criteria niet iets extra’s is, maar een essentiële voorwaarde bij de kantoorgebouwen van Reinventing the Office. Het behalen van de duurzaamheidsambities heeft volgens hem voordelen voor alle partijen. “We zien dat beleggers duurzaam investeren zeer belangrijk vinden. Dat komt omdat aandeelhouders en de overheid inzicht willen in gebouwprestaties. Dit jaar gaat de CSRD-verplichting in. Dit is het Corporate Sustainability Reporting Directive. Bedrijven moeten hierdoor laten zien dat hun kantoren minimaal Paris Proof zijn. Het is goed om te zien dat er nu verantwoordelijkheid genomen wordt.”

Nek uitsteken

Persoonlijk is Heijme ook gedreven om met Reinventing the Office een nieuwe betekenis te geven aan het werken op kantoor. “Het is gaaf dat je een gebouw ontwikkelt dat iets toevoegt aan de omgeving. Bij AM durven we onze nek uit te steken en antwoord te geven op maatschappelijke vraagstukken. Zo gaan we een kantoor in Utrecht helemaal uitvoeren in hout. Onze gebouwen springen direct in het oog. Ze zijn duurzamer, maar ook onderscheidend. Gebruikers van deze kantoren voelen zich trots wanneer ze hun kantoorgebouw binnen gaan.”