Aan de Ronde Tafel waarbij Wim Kooyman, directeur Smart WorkPlace, optrad als moderator, werd deelgenomen door Gerda Stelpstra, Head of Total Workplace bij Cushman & Wakefield, Annelou de Groot, Regional Director Partnership Growth Southern & Western Europe bij IWG, Tia van Beek, Director Transactions Nederland bij Principal, Edo Anrath, Lead Center van het Expertise Team bij ING Real Estate Finance, Levi Boerman, Ontwikkelaarsmanager Commercieel vastgoed bij AM en Heijme van Gellecum, Ontwikkelaarsmanager Commercieel vastgoed bij AM.

Bij het eerste thema – hoe gaat het ontwikkelproces van een kantoor eruitzien als gevolg van het hybride werken – werd allereerst geconstateerd dat de focus steeds meer verschuift van functionele naar maatschappelijke aspecten. Ook de ontwikkeling van buffelkantoren naar knuffelkantoren kwam aan de orde en het toenemend belang van mobiliteit. Kantoren moeten via uiteenlopende mobiliteitsvormen bereikbaar zijn. Daarnaast is het belangrijk dat de kantoren dichterbij de medewerkers gevestigd zijn.

Bij het tweede thema – hoe kijkt de eigenaar van een kantoor naar het toegenomen belang van het welzijn van de medewerker – kwam de schaarste aan arbeidskrachten aan de orde. De eigenaar zal daar op in moeten spelen, want als hij niet zorgt voor een prettige werkplek loopt hij het risico op een leeg kantoor. En ook een goede ontwikkelaar onderscheidt zich door goed naar de gebruiker te luisteren. De deelnemers pleiten voor mixed-use kantoren, die door verschillende groepen – en niet alleen kantoormedewerkers – gebruikt kunnen worden.

Bij het derde thema ging het erom wat een contractmanager merkt van de effecten van het hybride werken. De deelnemers waren het over twee zaken snel eens: de behoefte aan flexibiliteit in contracten leidt tot tegenstrijdige belangen maar bij alle partijen bestaat de wens om eruit te komen. En de oorlog in Oekraïne zorgt voor onzekerheid, waardoor langetermijncontracten niet snel meer zullen worden afgesloten. Uiteindelijk kan dit leiden tot contracten met een harde kern voor tien jaar en daaromheen een flexibele schil.