In juni 2012 verscheen het rapport “Redzaam ouder” van de Raad voor Volksgezondheid en Zorg. Het rapport biedt een interessant overzicht van de ontwikkelingen rond de zorg voor onze ouderen. Een van de conclusies is dat voortzetting van het huidige beleid de zorg aan ouderen niet alleen onbetaalbaar maakt, maar ook onuitvoerbaar door krapte op de arbeidsmarkt.
In het rapport wordt gesteld dat een oudere door tijdig maatregelen te nemen langer redzaam kan blijven. Daar is dus winst te halen, je voorkomt te snelle opname in een verpleeghuis. Het voert te ver daar nu dieper op in te gaan. Het volledige rapport is te downloaden op www.rvz.net.
Integratie vastgoed- en zorgsector
Het is aan de vastgoedsector zorg en vastgoed te integreren. Zo heeft AM Health het woonconcept Senior Living Community ontwikkeld. Ouderen die kwetsbaar zijn of dat zien aankomen, nemen tijdig het besluit te verhuizen naar een ensemble van gebouwen met verschillende woningtypen. De woningen zijn geschikt om verpleging en verzorging in aan te bieden. Er zijn voorzieningen aanwezig om elkaar te ontmoeten, voor fitness/beweging, er is een zorgconsulent en een compleet aanbod aan zorg en diensten door een zorginstelling. In een dergelijke omgeving kan opname in een intramurale setting lang worden uitgesteld of zelfs worden voorkomen. Winst voor de oudere en kostenbesparing voor de maatschappij.
Waar blijven de planinitiatieven?
Het aantal kwetsbare ouderen stijgt met 15.000 per jaar en de behoefte aan zorg in verzorgingshuizen en verpleeghuizen met ruim 4.000 ouderen per jaar. De beschikbare capaciteit neemt echter niet toe. Waarom is er dan geen explosie aan planinitiatieven voor deze groepen?
Een paar factoren: woningcorporaties hebben op dit moment problemen met financiering, maar ook met de beperking van hun doelgroep door de inkomensgrens.
De grote beleggers in zorgvastgoed wensen een huurcontract met een lange looptijd te sluiten met de zorginstelling. Die moet daarbij het leegstandsrisico op zich nemen. Zorginstellingen zijn echter onzeker. Zij hebben vaak te weinig vermogen om het leegstandsrisico te dragen. Een langjarige huurverplichting komt op de balans en verslechtert mogelijk de solvabiliteit in combinatie met een dreigende verlaging van de waardering van incourant eigendom. Dat maakt ook bancaire financiering van een dergelijk project door de zorginstelling zelf lastig.
En dan is er nog de NMA. Gaat die de monopoliepositie van de zorginstelling in het woon-zorg gebouw of in de wijk verbieden?
Leuker met belasting
Plannen worden hierdoor in de kiem gesmoord. En de overheid loopt zo inkomsten mis. Stel, er zijn 5.000 nieuwe woon-/zorgeenheden nodig per jaar. Inclusief aandeel in de zorgruimten betekent dat een investering van circa € 875 miljoen. De overheid mist dan aan BTW, gederfde inkomstenbelasting en extra WW uitkeringen circa € 180 miljoen. Als plannen wel in uitvoering worden genomen, kan de overheid met dit bedrag aan het werk. Zij staat dan garant voor het leegstandsrisico in de eerste vijf jaar van exploitatie van het woon-/zorgcomplex. Dan kunnen zorginstellingen een langjarige huurovereenkomst met beleggers sluiten. In het onwaarschijnlijke geval dat gedurende die vijf jaar er een leegstand is van twintig procent, kost dat de overheid € 44 miljoen. Per saldo een winst voor de overheid van € 136 miljoen.
Pragmatisch vóór principieel
Houdt u zich aan de maximum snelheid als u iemand met spoed naar het ziekenhuis moet brengen? Het is crisis, dan moet de “freedom of choice” voor de burger even opzij worden gezet. De NMA zou voor even de andere kant op kunnen kijken. En wees gerust: de zorgverzekeraars beschikken over ruim voldoende personeel om te bewaken dat de prijs en de kwaliteit van de geleverde zorg en diensten kloppen.
Overheid, het kan! Maar graag snel! Voor de ouderen èn voor de vastgoed- en bouwsector. En uiteindelijk voor ons allemaal…
Herman Bezemer
Directeur AM Health