Om de Co2-footprint van de bouw te verminderen en locaties waar nog niet gebouwd wordt beter te benutten is de ketensamenwerking ‘Biobased (ver)Bouwen’ gestart. In dit project werken gebiedsontwikkelaar AM, productinnovator ELGRA en gewastelers vanuit de Miscanthus Groep samen om van Olifantsgras (Miscanthus) een innovatief, biobased isolatiemateriaal te ontwikkelen. Olifantsgras neemt veel CO2 op tijdens de groei, draagt bij aan de biodiversiteit en is een nieuw, duurzaam verdienmodel voor boeren. Met de olifant op de Provada 2023 lanceren wij een prototype van het product.
Unieke Ketensamenwerking
In dit project vormen de Miscanthusgroep (boeren), Elgra (productontwikkeling) en AM (gebiedsontwikkelaar) een circulaire keten. We versnellen het gebruik van Olifantsgras van eigen bodem in de bouw. Zo kunnen we de gezamenlijke klimaatdoelen halen. Het doel is om fossiel isolatiemateriaal met een hoge Co2-footprint te vervangen door een materiaal waarbij CO2 uitstoot wordt vermeden tijdens de productie én waarin CO2 wordt vastgelegd. Met biobased isolatie kunnen we daarnaast een gezond en natuurlijk binnenklimaat creëren voor de bewoners.
“Olifantsgras is duurzaam, groeit als kool en kan als grondstof dienen voor bio-plastic, papier en bouwmaterialen zoals beton of isolatiemateriaal. Er kan zoveel mee!” – Gertjan de Jong (Elgra)
Team DuurzaAM en directievoorzitter Ronald Huikeshoven op bezoek bij de Miscanthus Groep
Meervoudige impact
In de Haarlemmermeer-regio, de thuisbasis van Gertjan en de Miscanthusgroep, heeft de Miscanthusteelt een vlucht gemaakt door de ganzenproblematiek rondom Schiphol. Ganzen landen niet graag in de hoge stengels en daarom heeft het aanplanten van Miscanthus geholpen. Daarnaast reduceert miscanthus Co2 en fijnstof in de omgeving. Het gewas neemt per hectare tot vier keer meer Co2 op als een hectare bomenbos. Het materiaal groeit snel en is onderhoudsarm. Er is geen kunstmest of bestrijdingsmiddelen nodig en na aanplanting kan het gewas voor 15 tot 20 jaar geoogst worden. Bovendien biedt het gewas beschutting en voedselbronnen voor vogels, insecten en kleine zoogdieren, zelfs in de wintermaanden. Onder begeleiding van de Impact Hub kwam AM in aanraking met dit gewas en de ondernemers in de Haarlemmermeer. We kunnen in Nederland diverse vezelgewassen en reststromen verwerken tot biobased bouwmaterialen voor de sector en vinden daarmee integrale oplossingen voor de uitdagingen in de bouw en de landbouw. Met al deze voordelen van Miscanthus was de keuze voor een samenwerking snel gemaakt.
“Dat we zoveel thema’s raken met de teelt en verwerking van Miscanthus: biodiversiteit, circulariteit, Co2 opslag. Dat is echt het integrale denken van de toekomst.” – Malika van de Weerd (programmamanager duurzaamheid AM)
Alle voordelen op een rijtje:
- Co2-opname
- Fijnstof opname
- Toename biodiversiteit
- Co2- opslag in woningen
- Gezonder binnenklimaat in nieuwbouwwoningen
- Diervriendelijke oplossing ganzenproblematiek rondom Schiphol
- Nieuw, duurzaam verdienmodel boeren
Miscelium: Miscanthus met Mycelium, de basis voor het biobased isolatiemateriaal
Waar we staan
De keten is volop in de beweging. Op een eerste handvol AM gronden is dit voorjaar Miscanthus gezaaid en de resultaten van de eerste testen op het materiaal zijn binnen. Deze resultaten zien er al veelbelovend uit! Nu is het zaak om het materiaal door te ontwikkelen, zodat het voldoet aan de eisen van de bouw en dat we het goed kunnen toepassen in een biobased-constructie. We hebben een subsidie voor circulaire ketensamenwerking toegewezen gekregen. Dat is een mooie impuls om de kosten die komen kijken bij productontwikkeling en opschaling op te vangen.
- Maart: intentieovereenkomst Elgra en AM
- April: eerste haalbaarheidsstudies afgerond, indiening subsidieaanvraag Circulaire Ketenprojecten bij RVO
- Mei: Aanplant Olifantsgras op meerdere AM-locaties
- Juni: Lancering prototype op de Provada 2023
- Juli – december: doorontwikkeling isolatiemateriaal, leren over de Miscanthusteelt en de Co2 opslag in kaart brengen
Miscanthus wordt aangeplant op AM gronden in het voorjaar 2023 door de Miscanthus Groep
“Dit project past helemaal in onze nieuwe duurzaamheidsstrategie Klimaatpositief. We kijken verder dan duurzaamheid in onze projecten, naar onze hele portefeuille. Op deze manier zetten we ook grondposities waar we de komende jaren nog niet kunnen bouwen in voor positiever klimaatimpact.” – Maarten Markus (manager duurzaamheid AM)
Contact
Wil je meer weten, onderdeel worden van deze circulaire keten, of heb je een idee dat aansluit bij dit project? Neem dan contact op met malika.vande.weerd@am.nl