Auto’s delen met je buurtgenoten; een duurzame oplossing voor wie de auto niet dagelijks nodig heeft. Gebiedsontwikkelaar AM faciliteert deelmobiliteit daarom in veel van haar projecten. Maar slaat het ook aan bij een oudere doelgroep? In het Amsterdamse wooncomplex voor 55-plussers Stadsveteraan 020 werd de proef op de som genomen, met verrassend succes. De bewoners weten de deelauto’s en -fietsen goed te vinden en laten zien dat gedeeld vervoer ook voor senioren toekomst heeft.
Nooit te oud om te delen
Ontdekkingsreis in gedeelde mobiliteit
Lars Drijvers, Ontwikkelingsmanager bij AM, en Matthijs Boon, Head of Commerce & Marketing bij Hely, verklaren het toch wat onverwachte succes van de deelauto’s en -fietsen op deze locatie. Lars: “Toen we hier met woningcorporatie Woonzorg Nederland aan begonnen, wisten we niet zeker of het zou gaan lopen bij deze doelgroep. Het was nog een ontdekkingstocht. Maar het leek ons het perfecte project om het uit te proberen.”
Volgens Lars waren er een aantal voorwaarden die bijdroegen aan het succes. “Het concept van Stadsveteraan 020 speelt in op een duidelijke behoefte bij senioren aan meer ontmoeting en samen leven. Uit onderzoek blijkt dat een groot appartement voor deze doelgroep niet het belangrijkst is, zolang er maar prettige plekken zijn waar ze elkaar kunnen treffen en samen activiteiten kunnen ondernemen. In Stadsveteraan 020 zijn daarom gemeenschappelijke ruimtes en gedeelde voorzieningen opgenomen. Dat maakt het een levendige, hechte community. De bewoners hebben bewust gekozen voor dit woonconcept.”
“Je hebt hier echt een communitygevoel. Er is een atelier, een ruimte voor muzikanten, een ruimte voor dansles en we ontmoeten elkaar ook in de tuin. Laatst was er iemand die een heupoperatie had gehad en dan gaan mensen langs om te vragen of ze een boodschapje kunnen doen. Ik zou het gek vinden als er hier mensen wonen die zich eenzaam voelen.”
Bewoner Ruud Angela (67)Vitale ouderen
Het delen van voorzieningen zorgt er bovendien voor dat het wonen in de stad betaalbaar blijft. Lars: “Het gaat hier om sociale woningbouw voor vitale senioren die graag in de stad blijven wonen. Om dat betaalbaar te houden, delen ze voorzieningen zoals de tuin, recreatieve ruimtes en dus ook de mobiliteit. Er is geen ruimte voor eigen autoparkeerplaatsen, maar dat is hier geen probleem. Te voet, op de fiets en met het OV is vrijwel alles bereikbaar.”
Maar juist omdat deze groep nog vitaal is, zochten AM en Woonzorg Nederland ook een oplossing voor uitstapjes buiten de stad. “Je moet niet onderschatten hoe actief deze mensen zijn,” zegt Lars. “Ze gaan graag dagjes weg en hun kinderen wonen ook niet altijd in de buurt. Met deelauto’s kunnen ze dat blijven doen. Het is alleen anders geregeld dan ze gewend zijn. Het moet even in hun systeem komen.”
“Tijdens de kennismakingsdag van dit wooncomplex werd de deelmobiliteit al gepresenteerd en was er gelegenheid om vragen te stellen. Maar ik ben een autoliefhebber. Een eigen auto is ook deel van je identiteit. Dus ik keek best op tegen de overstap. Inmiddels ben ik helemaal om. Ook het elektrisch rijden vind ik fantastisch. Ik propageer het nu zelfs bij mijn vrienden,” zegt Ruud Angela.
Afgestemd op de doelgroep
Voor de uitvoering kozen AM en Woonzorg Nederland voor Hely. “Ook voor ons was dit een nieuwe doelgroep,” vertelt Matthijs Boon. “We wisten dat de bewoners vitaal zijn en met WhatsApp overweg kunnen, maar we hielden rekening met drempels zoals het aanmaken van een account of het openen van een auto via een app. Daarom gaven we extra uitleg, maakten we een flyer en briefden ons supportteam om meer tijd te nemen. Uiteindelijk ging het soepel en hoorden we terug dat het makkelijker was dan verwacht.”
“Het viel me ontzettend mee. Wanneer we een auto nodig hebben is er altijd wel een van de drie beschikbaar. We doen veel te voet hier, maar als we een dagje naar het strand willen of naar onze dochter in Almere, dan maken we gebruik van de deelauto’s. Verder heb ik ondanks mijn pensioenleeftijd nog steeds een bedrijf met mijn zoon in belastingadvies. Voor afspraken buiten Amsterdam gebruik ik de deelauto ook. We betalen per rit, en dat is veel voordeliger dan het aanhouden van een eigen auto," vertelt Ruud.
Samen op weg
Om het gebruik van de deelauto’s direct goed te laten starten, werd in de eerste maanden zelfs een deel-verhuisbus ingezet. Matthijs: “Dat was een slimme manier om bewoners kennis te laten maken met het platform van Hely. Ze konden de bus gebruiken bij hun verhuizing. Een laagdrempelige eerste ervaring.”
Ook daarna bleven bewoners elkaar helpen. Lars: “De bewoners delen de tuin en de collectieve ruimtes, dus ze spreken elkaar makkelijk aan. Dat maakt het ook eenvoudiger om elkaar te helpen met de app of de eerste rit. Ook heeft één van de bewoners een ‘digitaal spreekuur’ geïnitieerd en helpt andere bewoners met allerlei digitale vragen.”
“Sommige bewoners hebben nog wat drempelvrees. Zelf ben ik goed bij met computers. Het werkt heel simpel en duidelijk. Laatst vroeg een medebewoner of ik wilde uitleggen hoe het allemaal werkt. Dan laat ik het zien. Juist omdat we hier een hechte community zijn, weten we elkaar te vinden en kunnen we elkaar ondersteunen.”
Bewoner Ruud Angela (67)Veelbelovende cijfers
Hely heeft nu drie elektrische deelauto’s, twee e-bikes en twee gewone stadsfietsen beschikbaar voor Stadsveteraan 020. Matthijs: “Van de 145 huishoudens zijn er 40 met een account. Hiervan maken er zo’n 15 elke maand minstens één rit. Er worden ongeveer dertig ritten per maand gemaakt, dus gemiddeld is er elke dag wel iemand onderweg.” Lars vult aan: “En we zijn nog maar een jaar bezig. We verwachten dat bewoners steeds meer gewend raken aan het gebruik en dat de cijfers verder stijgen.”
Ook de elektrische deelfietsen vallen in de smaak. Sommige bewoners gebruiken hun eigen fiets, maar de e-bikes blijken ideaal om met bezoek even de stad in te gaan. Opvallend is bovendien dat de senioren ook in de winter gewoon blijven fietsen. Matthijs: “Waar we op plekken als de Zuidas zien dat de fietsritten in januari en februari helemaal stilvallen, fietsen deze bikkels gewoon door. Dat is mooi om te zien!”
Deelauto als verbindende factor
De ervaringen bij Stadsveteraan 020 laten zien dat deelmobiliteit geen one-size-fits-all oplossing is. Waar jongeren vooral gemak en kostenbesparing zoeken, hechten senioren waarde aan sociale interactie, overzicht en controle. Door goed te kijken naar gedrag en gewoontes van bewoners ontstaat een aanbod dat niet alleen duurzaam is, maar ook bijdraagt aan verbondenheid in de buurt.
“Deelauto’s zorgen hier niet alleen voor duurzame mobiliteit,” zegt Lars, “maar ook voor contact tussen bewoners. En dat maakt het succes misschien wel het mooist van alles.”
