Hoe geef je maatschappelijke invulling aan het hart van een nieuwe buurt? Een plek die de lokale, sociale cohesie versterkt. Voor én door jongeren. Dat is Younity.
Jongeren via sport vooruithelpen in Utrecht: het is de grote passie van Inge Voorhout. Op tal van manieren en met veel kennis, kunde en ervaring zet zij zich in voor jonge mensen in de Domstad. Onder meer als bestuurslid van On the Move Sportvrienden, de stichting die al sinds 2010 jongeren helpt om in beweging te komen – letterlijk en figuurlijk. Inmiddels zijn al 600 jongeren bereikt; stadsbewoners voor wie sporten niet vanzelfsprekend is en die vaak op andere terreinen wel een steuntje in de rug kunnen gebruiken – als aanvulling op bestaande en meer ‘traditionele’ trajecten in de jeugdhulpverlening. On the Move Sportvrienden was al langer op zoek naar een indoorlocatie voor haar activiteiten en op dat moment kruisten de wegen met AM zich. Voor het project DeBuurt in de naoorlogse wijk Overvecht zocht AM naar invulling van De Superplint, de grote hal in het middelste gebouw van DeBuurt. Zou dit mogelijk iets zijn voor On the Move Sportvrienden? Ja dus.
Hoe ben je in contact gekomen met het project DeBuurt en de partijen die daarbij betrokken zijn?
‘Ik ben door Tijmen Hamerslag van AM benaderd, ik kende AM eerlijk gezegd nog niet. Het is voor mij een kennismaking met de wereld van de gebiedsontwikkeling. We waren al enige tijd bezig om een plek te vinden voor ons project On the Move Sportvrienden, dat zich de afgelopen jaren vooral buiten op allerlei sportlocaties in Utrecht heeft afgespeeld. Tijmen kwam in gesprek met mensen van de Stadstuin (de organisatie die in Utrecht kantoren en locaties ontwikkelt voor creatieve ondernemingen, red.) en zij wezen hem op On the Move Sportvrienden. Ik kende het project DeBuurt al wel, was er al een paar keer langs gefietst. Ik had ook gezien dat er een grote collectieve ruimte beschikbaar was, maar had die zelf niet met ons in verband gebracht. Prachtig dacht ik, maar dit zal vast veel te duur zijn. Totdat Tijmen dus zelf contact opnam en we in gesprek kwamen.’
Waarom zijn jullie na gaan denken over een indoorlocatie?
‘In Coronatijd kon er minder gesport worden in de stad. Toen hebben we een denktank met jongeren gevormd om te brainstormen: waar hebben jullie behoefte aan? Wat is er nodig in de stad? Dat leverde een aantal mooie sessies op waarin de jongeren zelf zijn gaan schetsen en het concept zich ontwikkelde: het idee van veilige thuishaven in de stad, waar jongeren zelf de regie over zouden kunnen voeren. Een plek waar de community zich kan vormen en jongeren elkaar kunnen helpen. Wij hadden al eerder gemerkt dat zij graag bij ons wilden blijven “hangen”. Oorspronkelijk was het idee van On the Move Sportvrienden dat de jeugd bij ons zou beginnen en dan doorgeleid zou worden naar reguliere sportverenigingen. Een groot deel van deze jongeren is echter kwetsbaar en had behoefte aan meer ondersteuning.’
En toen kwam de plint van het project DeBuurt met de zogeheten ‘Eventspace’ dus toch in beeld.
‘De visie die AM en haar partners hier heeft ontwikkeld, bleek perfect te passen bij onze ambities. Tijmen Hamerslag heeft de samenwerking heel gedegen aangepakt, hij zag direct kansen. En wij ook: hier ligt een geweldige mogelijkheid om allerlei jongeren bij elkaar te brengen, tot en met studenten aan toe. We kunnen allerlei werelden verbinden en dat op een prachtige plek midden in Overvecht, veilig en goed toegankelijk. Toen we begonnen met onze gedachtevorming over dit concept kwamen ook wel plekken op bedrijventerreinen langs maar daar wil je ’s avonds niet graag zijn. DeBuurt biedt allerlei kansen om groepen met elkaar in contact te brengen. Ook bijvoorbeeld nieuwe en bestaande bewoners.’
Hoe hebben jullie de ontwikkeling van het project, dat inmiddels tot Younity is gedoopt, verder opgepakt?
‘Dat is een inspirerend traject van co-creatie geworden. Met uiteraard de jongeren zelf maar ook met tal van bedrijven uit de stad die meedoen om de ruimte in te richten. Syntrus Achmea is als eigenaar van het gebouw aangeschoven en denkt ook volop mee; Younity past ook uitstekend bij de doelstellingen die zij hebben. We werken nu intensief aan de inrichting van de ruimte en hebben daar een aannemer uit Overvecht voor gevonden die veel werk maakt van de toepassing van circulaire bouwmaterialen. Samen inventariseren we wat er nodig is aan materialen in het pand. De aannemer maakt hier een “oogstlijst” van, deze wordt uitgezet bij bedrijven. De jongeren worden bij alle stappen in het proces betrokken. Zij komen op die manier ook met allerlei nieuwe vraagstukken in aanraking; in verschillende werkgroepen werken ze allerlei thema’s uit. En die ervaring kunnen ze uitstekend gebruiken. Dit moet echt een leerplek voor jongeren worden. Maar er is meer; we zien voor ons dat hier straks de hele dag dingen te doen zijn. Jongeren vormen uiteraard een belangrijke doelgroep maar ook ouderen en gezinnen met kinderen in de wijk zijn hier welkom. En bijvoorbeeld bedrijven die hier een evenement willen organiseren.’
Is het concept van Younity iets dat ook op andere plekken in Nederland kan worden toegepast?
‘We hebben het daar als organisatie uiteraard zelf ook over, maar het is nu eerst zaak om tot uitvoering te komen. We moeten gaan bewijzen dat het concept werkt. De ambitie is om zelfvoorzienend te worden zodat we zelf in de exploitatie kunnen voorzien, ook financieel. Ik ben daar zelf optimistisch over gestemd. Wij werken anders met jongeren dan in de “gewone” jeugdhulpverlening, met een groter accent op preventie en zelfregie. Dat is toch de manier waarop we vooruit moeten met elkaar; de jeugdzorg wordt onbetaalbaar. We moeten het anders organiseren. Mede daarom kijkt de gemeente Utrecht ook met veel belangstelling naar dit project. Er vindt hier een vernieuwing in het sociaal domein plaats.’
Tot slot: wanneer worden de deuren geopend en kunnen we komen kijken?
‘Op 29 december organiseerden we een winter event, daarmee lieten we aan de buurt zien wat we allemaal komen brengen. We hadden allerlei clinics, deelden oliebollen uit, organiseerden een kerstpakketten-bingo. Met als boodschap: we willen er voor jullie zijn. De verdere opening van onze ruimte vindt gefaseerd plaats; voor de zomer van 2023 hopen we het eerste gedeelte op te leveren. Op dit moment zijn we bijvoorbeeld druk om een boulder wand op te bouwen in de ruimte. Daar gebruiken we ons bestaande netwerk van bedrijven en vrienden voor, maar ook steeds meer mensen uit de buurt doen mee. Zo hebben diverse kunstenaars ons inmiddels al gevonden. Het is geweldig om te zien hoe enthousiast iedereen meedoet. Ik word daar heel blij van, het stemt me hoopvol voor de komende tijd waarin we daadwerkelijk onze activiteiten hier gaan organiseren.’
Foto van de sleuteloverdracht aan On the Move NL, van links naar rechts: Geert-Jan van Dijken, Marco Lackner, Inge Voorhout (allen van On the Move NL), Heleen Voskuyl (Syntrus Achmea), Tijmen Hamerslag (namens AM), Jeroen Rutsen (Syntrus Achmea).